Emlak fiyatlarındaki manipülasyonu önleme amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan tebliğle internet ortamında yayımlanan ilanlar takibe alındı. Düzenleme ile birlikte sitelerden günlük silinen ilan sayısı ikiye katlandı.
Online emlak platformlarında yer alan gayrimenkul ilanlarına yönelik düzenleme Resmi Gazete’de 31 Mayıs Salı günü yayımlanıp 1 Haziran itibariyle uygulamaya girdi. Yeni düzenleme ile ilan sitelerinde yer alan taşınır ve taşınmazlara ait tüm bilgiler, 1 aylık periyotlarla Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirilecek. Uygulamayla sahte ilan vererek gayrimenkul piyasasında spekülatif amaçlı fiyat artışlarının engellenmesi, aynı zamanda vergi kaçağının en aza indirilmesi ve piyasanın şeffafl aştırılması amaçlanıyor. Düzenleme piyasada da etkisini hızlı gösterdi. Düzenlemenin Resmi Gazete’de yayımlandığı ilk günde ilan sitelerinde kaldırılan ilan sayısı 2’ye katlanırken, silinen ilanların devamında da artarak sürdüğü belirtiliyor. Sistemin konutlarda oluşan köpük fiyatları bir nebze olsa da düşüreceği, ancak arz eksikliğinden dolayı enflasyon oranında artışların ise süreceği ifade ediliyor. Bununla birlikte sektör firmaları, silinen ilanların Facebook ve Twitter gibi denetlenemeyen sosyal medya alanlarına ya da online olmayan platformlara kaymasından endişeli.
Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı yeni düzenlemeyle ilgili yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Günümüzde bot ilan dediğimiz yani gerçekçi olmayan ilanlarla ilgili çok sayıda piyasa dengesizliğini oluşturan durumlar oluyor. Bu tebliğ taşınmazlarla ilgili genel bir düzenleme şeklinde çıkarıldı.
Enflasyonist dönemde fiyat artışlarının yoğun yaşandığı dönemdeyiz. Onun da önüne geçilmek için bu düzenlemenin fayda sağlayacağını ümit ediyoruz. Düzenleme ile yapılmak istenen aslında girilen ilanlarda taşınmazın ya da mal sahibinin olduğunu teyit eden kontrol sistemleri kurmaktır. Bu çerçevede ilan bilgileri girildikten sonra taşınmaz sahibinin de veri tabanına kaydedilmesi isteniyor. Bu aylık olarak raporlanacak ve bu çerçevede yanlış bilgi verenlerle ilgili çeşitli tespitler yapılacak.
Bu noktada üç ayrı platformdan bahsedebiliriz. Bunlardan ilki hiç şüphesiz düzenlemede yer alan aracı hizmet sağlayıcılarıdır. Bunların internet ortamında mal ve hizmet satan firmalar olarak düşünmeliyiz. Bunlar elde ettikleri satış bedeli dışındaki gelirleri bakanlığa bildirecekler.
GEÇİŞ SÜRECİ İÇİN 1 AYLIK ZAMAN VERİLDİ
İkinci önemli kısım sosyal ağ sağlayıcılarıdır. Sosyal ağ üzerinden pazarlama yapan tüm aracı şirketleri ilgilendiriyor diyebiliriz. Diğer düzenleme de portallardır. Portallar da kendilerine girilen ilanları bakanlığın istediği bilgileri ilan veren kişilerden istemekle yükümlüdür. Emlak işletmeleri açısında bakıldığında istenilen bilgilerin girilmesi söz konusu. Emlak işletmelerinden gayrimenkul kazançlarına ilişkin veri girişi talep edilmiyor. Hangi verinin hangi formatta isteneceğinin bu hafta açıklanmasını bekliyoruz.
Geçiş süreci için 1 aylık zaman verildi. Sistem altyapılarını ilgili kurum ve kuruluşlara 1 ay içerisinde uygun hale getirmesi gerekiyor. Ben bu sürenin kısmen yetersiz olduğunu düşünüyorum. Daha geniş bir süre verilebilirdi. Bu tür yazılım sistemleri düzenlemesi zor olan sistemlerdir. 1 Ağustos itibarıyla veriler istenmeye başlandı diyebiliriz. Bununla beraber ilan girişlerinde, araçlarda ruhsatla ilgili bilgiler istenirken, gayrimenkulle ilgili daha çok tapuya ilişkin bazı bilgiler istenecek. Burada istenmesi ihtimali yüksek olan kısımlar mal sahibinin T.C.’si gibi bilgiler diyebiliriz. Eşleşme ve kontroller Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapılabilir.
Uygulamanın ilan sitelerinde yayınlanan sahte ilanlara bir çözüm oluşturabileceğini söylemek mümkündür. İlan adetlerinde çeşitli düşüşler yaşanmaya başlandı. Bu noktada daha sağlıklı bir piyasa oluşmasına katkı sunmasını temenni ediyoruz.”
HÜKÜMET HAREKETE GEÇTİ
Gayrimenkul Uzmanı Sühran Aras yapılan değişiklikle ilgili şunları söyledi: “Hükümet bu konuya ciddi şekilde el attı. Taşınmaz ticaretindeki yönetmeliğin kurallarının hepsini uygulamak için harekete geçti. Biz uzun vadede Avrupa, ABD’deki standartlarda bu işi yapacağız.
Her yönden eşleştirmeler yapılacak. Ay sonunda yaptığımız raporlamalarda satıcıların ve alıcıların da banka bilgilerinin raporlanması istendi. Banka üzerindeki para transferlerini de görebilecekler. Bu resmileşti. Ben bunu 5 yıl içerisinde bekliyordum ama çok daha kısa süre içerisinde her şey kontrol altına alınıp legal bir şekilde yapılacak.
