Türkiye’de ev sahibi olmak, birçok vatandaş için giderek daha ulaşılmaz bir hedef haline geldi. Artan enflasyon, pandemi sonrası hızla yükselen konut fiyatları ve gelirlerdeki yetersiz artış, konut alımını zorlaştıran ana faktörler arasında yer alıyor. Gelir artışı, konut fiyatlarındaki dramatik yükselişi karşılayamazken, faiz oranlarındaki değişimler de konut piyasasında belirleyici bir rol oynuyor.
Enflasyonun Konut Piyasasına Etkisi
Pandemi sonrası küresel enflasyon dalgası, Türkiye’de en belirgin şekilde konut fiyatlarında kendini gösterdi. 2021’den itibaren hızla artan enflasyon, konut fiyatlarının da yükselmesine yol açtı. Buna ek olarak, enflasyonu kontrol altına almak amacıyla uygulanan yüksek faiz oranları, konut kredilerine erişimi zorlaştırarak ev sahibi olma hayallerini daha da uzaklaştırdı.
Konut Sahipliği Oranları Geriliyor
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, 2010 yılında %60 olan ev sahipliği oranı, 2023 yılında %56,2’ye kadar geriledi. Bu düşüş, gelirlerdeki artışın konut fiyatlarını yakalayamamasıyla doğrudan ilişkili. Gelir düzeyi artsa da, konut fiyatlarındaki hızlı yükseliş, ev almayı birçok kişi için imkânsız hale getiriyor.
Konut Fiyatları Gelirin Çok Üzerinde Arttı
2010 yılında ortalama bir evin fiyatı 106 bin TL iken, 2023 yılında bu rakam 3 milyon 94 bin TL’ye ulaştı. Bu, konut fiyatlarında %2.800’den fazla bir artış anlamına geliyor. Aynı dönemde hanehalkı gelirlerinde ise %826 oranında bir artış görüldü. Ancak bu fark, konut alım gücündeki uçurumu gözler önüne seriyor.
Konut Kredisi Faizleri ve Fiyatlar
Konut kredisi faiz oranlarındaki değişimler de konut piyasasını etkilemeye devam ediyor. Faiz oranlarının yükselmesiyle birlikte, konut kredilerine erişim zorlaşırken, bu durum ev almak isteyenlerin bütçelerini daha da zorluyor. Yüksek faiz oranları, konut fiyatlarındaki artışla birleştiğinde, özellikle dar gelirli kesim için ev sahibi olmak neredeyse imkânsız bir hale geliyor.
Konut Fiyatlarının Gelire Oranı Artıyor
2010 yılında bir konutun fiyatının, hanehalkı gelirine oranı 8,46 iken, 2023 yılında bu oran 26,61’e çıktı. Bu, hanehalkı gelirleri artsa da konut fiyatlarının çok daha hızlı arttığını ve ev sahibi olmanın gittikçe zorlaştığını gösteriyor.
Sonuç
Artan enflasyon, konut fiyatlarının tırmanması ve yüksek faiz oranları, Türkiye’de ev sahibi olmayı birçok insan için bir hayal haline getirdi. Gelirlerin yetersiz artışı, konut fiyatlarındaki devasa yükselişi karşılamazken, bu durum konut alım gücünü ciddi şekilde zayıflattı. Ev sahibi olmayı planlayanların karşı karşıya kaldığı bu zorluklar, konut piyasasında uzun vadeli değişimlerin habercisi olabilir.
