Acele kamulaştırma, normal kamulaştırmadan farklı olarak istisnai bir yöntem olarak adlandırılır. İdari birimin normal süreçteki işleri daha sonraya bırakarak taşınmaza hemen el koyması işlemidir. Bu durumun vuku bulabilmesi için olağanüstü durumların olması gereklidir.
İdari birimler, kanunlara dayalı olarak normal bir şekilde kişilere ait taşınmazlara el koyabilme hakkına sahiptir. Özel bir şekil olan bu istisnai durumda ise el koyma işlemler daha sıkı kurallar neticesinde gerçekleştirilir. Devletin taşınmazlar üzerinde hak iddia etme sürecinde adli ve idari birtakım işlemler yapılır.
Acele Kamulaştırma Şartları Nelerdir?
- Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanununun uygulanmasını sağlayacak yurt savunması durumu.
- Kurul kararı sonucunda taşınmazın acelelik taşıdığı durumlar.
- Özel kanunlarda belirtilen durumlar.
Acele Kamulaştırma Usulü Nedir?
Bir taşınmazın acele bir şekilde el koyma durumu varsa özel kanunlarca belirtilen hususlara uygun bir şekilde davranılması gerekir. Öncelikle mülkün kime ait olduğu titizlikle araştırılır ve ardından taşınmaza ait bilgiler detaylı bir şekilde incelenir.
Ardından acelelik kararının hangi durumda verileceğine yönelik karar alınır. Karar aşamasında yetki söz konusudur. Cumhurbaşkanlığı ile ilgili konularda kararı direkt Cumhurbaşkanı alabilir veya kanuni süreçlerde ise durum hangi bakanlığı ilgilendiriyorsa o bakanlık tarafından karar çıkarılabilir.
Çıkarılan karar doğrultusunda tapuya şerh koydurmak adına ilgili tapu dairesine bilgi verilir. El koyma işlemi 6 ay içerisinde tamamlanmalıdır aksi takdirde tapu daireleri bildiriyi direkt silebilme hakkına sahiptir. Mülkün değerinin belirlenmesi adına Asliye Hukuk Mahkemesi ile ortak çalışma yürütülür.
Yapılan çalışmalar doğrultusunda 7 gün içinde bilir kişi raporu çıkarılır. Değer tespiti gerçekleştirdikten sonra bankaya ödemesi yapılır. Ödemenin hemen ardından taşınmaza el koyulabilir. Olağan süreçlerde olduğu gibi satış usulüne uygun davranılması gerekmez.
Acele Kamulaştırma Kanunları Nelerdir?
- 6306 sayılı Afet Riskli Alanların Dönüştürülmesi kanunu
- 3213 sayılı Maden Kanunu
- 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu
- 2634 sayılı Turizm ve Teşvik Kanunu
- 6491 sayılı Türk Petrol Kanunu
- 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu
- 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu
