Sektör temsilcileri, destek paketleri ile piyasanın canlanacağını ve konut arzının artacağını düşünüyor. Muhalefet ve bazı ekonomistler ise yeni finansman paketine tepkili…
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kabine toplantısı sonrası açıkladığı konut sektörüne ilişkin 3 destek paketiyle ilk konutunu alacak vatandaşların uygun maliyetli kredi imkanıyla konuta erişimlerinin artırılması, Liralaşma Stratejisi’nin desteklenmesi, tamamlanmamış inşaatların bitirilerek konut arzının artırılması ve destek alan firmaların konut fiyatlarını sabit tutması amaçlanıyor.
1- İlk ve tek konutunu alacak vatandaşlar, fiyatı 2 milyon liraya kadar olan birinci el konutlar için, 10 yıla kadar vadeli, aylık yüzde 0,99 faizli konut kredisi kullanabilecek.
2- İkinci paket kapsamında konut değerinin en az yüzde 50’si 1 Nisan’dan önce açılmış döviz tevdiat hesaplarının (DTH) yahut hurda altının Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na (TCMB) satımıyla karşılanması şartıyla aylık yüzde 0,89 faizli konut kredisi sağlanacak. Uygulama sıfır ve ikinci el konutlarda geçerli olacak.
3- İnşaat sektörüne yönelik destek çerçevesinde ise asgari yüzde 40’ı tamamlanmış ve yüzde 50’si satılmamış projelerin tamamlanması için 20 milyar lira kaynak aktarılacak. 1 yıl boyunca konut satış fiyatlarını sabit tutmayı taahhüt eden şirketler bu destekten yararlanabilecek.
Sektör temsicileri piyasanın canlanmasını bekliyor
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım: Sektörümüzün sorunlarının çözümü için Cumhurbaşkanımızın açıkladığı paketin kapsamı, konut almak isteyenlere fırsat sunarken, konut arzının artmasında da ilk kıvılcım olacak.
Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt: Konut kredi faizlerinin yüzde 1’in altına düşmesi gerektiğini zaman zaman vurguladık, şimdi bu talebimiz hayata geçmiş oldu. Ayrıca en az yüzde 50’si satılmamış inşaat projeleri için 20 milyar liralık bir kaynak ayrıldı. Bu da satışı yetersiz projelere büyük destek sağlayacak. Kentsel dönüşüm için sağlanacak uygun kredi ve destekler de konut arzını artıracaktır. Bu da konut fiyatlarının kontrolsüz artışına fren etkisi yapacaktır.
Helmann Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Selman Özgü: Özellikle nakit yetersizliği nedeniyle yarıda kalmış projelerin tamamlanması noktasında önemli katkı sunacak. Konut sahibi olabilmek için düşük oranlı kredilerin ne kadar önemli olduğunu hepimiz biliyoruz. Verilecek destekle arz artacak ve düşük oranlı kredilerle ilk kez konut almak isteyenlere destek sunulacak. Böylece 250 civarındaki alt sektör de canlanacak.
Coldwell Banker Türkiye Ülke Başkanı Gökhan Taş: Açıklanan paket ve sosyal konut projeleri için TOKİ’ye 30 milyar liralık finans sağlanması piyasayı hareketlendirecek.
Gamador İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Murat Karaarslan: Satışları canlandırmak ve vatandaşın konuta erişimini sağlamak adına 2 milyon cüzi rakamlarla aşan fiyatlarda indirim yapılmalı. Öte yandan bu paketler suistimal edilmemeli. Bu tür kampanyaların ardından firmalarımız fiyat artışı yapmamalı.
Boss4 Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Akkuş: Paketi, iç piyasayı hareketlendirmek için alınan yerinde bir önlem olarak değerlendiriyoruz. Konut kredi faiz oranlarının psikolojik sınır olan yüzde 1’in altına düşürülmesi piyasaya hareket getirecektir. İpotekli satışlarda yukarı yönlü hareket başlayacaktır. Konut kredi faiz oranlarının yüzde 1’in altına indiği dönemlerde bunun faydasını gördük.
Ekonomistler nasıl yorumladı?
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı yeni 3 paket sonrası bazı ekonomistler de sosyal medya hesaplarından değerlendirmelerde bulundu:
Alaattin Aktaş: 10 yıl vadeli, %0.99 faizli, 2 milyon TL kredinin anapara+faiz maliyeti 3.426.674 TL. 3.426.674 TL/120 ay=28.555,62 TL. Yani bu krediyi kullanarak konut alan on yıl boyunca her ay 28.555 TL ödeyecek. “2 milyonluk değil de 500 binlik konut al” diyebilirsiniz. Bulursak alalım! Kıyıda köşede biraz tasarrufu olmayanın, faizsiz kredi kullandırıldılsa bile sıfır konut alma şansı hemen hemen hiç kalmamıştır. Dolayısıyla yüzde 0.99 faizli kredi, bırakın dar gelirlileri, orta ve üst gelir grubunda sayılan vatandaşa bile hitap etmekten uzaktır.
Fatih Özatay: Tek ve en önemli sorunumuz ‘bazılarının’ daha çok konut sahibi olması mı? Oysa, çoğunluğun konut sahibi olmasını imkansızlaştıran daha büyük sorunlarımız var.
Uğur Gürses: Konut fiyatlarındaki patlamanın ana sebebi enflasyonun altına çekilen faizle kurun patlaması, onun da İnşaat malzeme fiyatlarını yüzde 100’ün üzerinde arttırmasıdır. Bunu çözmenin yolu da negatif reel faizle kredi verip talebi yükseltmek değil.
Mahfi Eğilmez: Kuru denetlemek ve enflasyonu düşürmek amacıyla atılan her adım tersine kuru ve enflasyonu yükseltiyorsa durup ‘nerede hata yapıyoruz’ diye sormak gerekmez mi?
Burak Arzova: Dünya enflasyon endişesi ile daraltıcı önlemler alırken konut kredisi ile yeni talep yaratmak, 180 ile giden Şahin marka otomobille 240 denemeye kalkmak gibi bir şey. Üstelik arabanın emniyet kemeri de yok.
Veysel Ulusoy: A. Açız, enflasyon altında ezildik. B. Ucuz konut kredisi verelim… Beton yiyin.
Cem Başlevent: “Konut alımına vatandaşlık vermeyin, mevduat faizini serbest bırakın, gayrimenkul fiyatları düşsün” diyoruz. Fiyatları daha da şişirecek düşük faizli kredi çıkıyor Saray’ın beyin takımından.
Emrah Lafçı: Ekonomi teorisine “Faiz sebep enflasyon sonuç”tan sonra yeni bir dahiyane katkı daha; Konut kredisi faizlerini düşürmek suretiyle konut fiyatlarını düşüreceğiz. Ekonomi bilimine hayırlı olsun!
Baki Demirel: 1- Orta-Düşük gelirliler için değil döviz ve/veya altın tasarrufu yapabilenler içindir. 2- KKM’nin türevlerinden birisidir. Örtük sürünen paritenin devamı için rezerv gerek.
Konut ilanlarına anında yansıdı
Bu arada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamasının ardından, satılık konut ilanlarındaki fiyat artışları da görüldü. Bazı ilan sitelerindeki satılık konut fiyatlarında yüzde 5 ile 20 aralığında fiyat artışları dikkat çekti.
AK Parti MKYK üyesi Şamil Tayyar yaşanan bu durumda tepki gösterdi. Tayyar, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada “Kararın mürekkebi kurumadan, üzerine güneş doğmadan konut fiyatları artmaya başladı. Hangi ara bu kadar vicdansız olduk?” ifadelerini kullandı.
