Türkiye’de barınma sorunu giderek derinleşerek kriz boyutuna ulaştı. Ülkenin dört bir yanında, uygun fiyatlı konut bulmanın zorluğu, kira fiyatlarının hızla artışı ve ekonomik belirsizlikler, vatandaşları ciddi şekilde etkiliyor. Bu krizin altında yatan temel nedenler incelendiğinde altı kritik faktör öne çıkıyor.
1) Deprem Gerçeği ve Hazırlık Eksikliği: Türkiye, deprem riski yüksek bir coğrafyada yer almasına rağmen, son 25 yılda yeterli hazırlıkların yapılmadığı gözlemleniyor. Bu durum, özellikle büyük depremler sonrasında ortaya çıkan barınma krizlerini daha da derinleştiriyor.
2) Çarpık Kentleşme ve Gelir Dağılımındaki Adaletsizlik: İnşaat sektörünün rant ekonomisine dönüşmesi, büyük şehirlerdeki yoğun nüfus artışı ve yüksek enflasyon, özellikle maaşlı çalışanların alım gücünün düşmesine neden oluyor. Bu durum, konut fiyatlarının artmasına ve kiralık ev bulmanın zorlaşmasına yol açıyor.
3) Mülteci Politikaları ve Yabancı Yatırımcıların Etkisi: Türkiye’de uygulanan mülteci kabul politikaları ve vatandaşlık promosyonları, kira piyasasında ciddi dengesizlikler yaratıyor. Kiralık konut bulma zorluğu ve kayıt dışı ekonominin artışı, toplumda huzursuzluk yaratıyor.
4) Ekonomik Politikaların Etkisi: Hükümetin ekonomik politikalarındaki istikrarsızlık, kiracılar ile ev sahipleri arasında ciddi gerilimler yaratıyor. Bu durum, toplumsal bölünmeyi körükleyerek, barınma krizinin daha da derinleşmesine neden oluyor.
5) Kira Artışları ve İstatistik Çelişkileri: Kiralık evde oturan vatandaşların büyük çoğunluğu, TÜİK ve ENAG verileri arasındaki farklar nedeniyle yüksek kira artışlarına maruz kalıyor. Bu durum, kira davalarındaki artışa ve halkın resmi verilere olan güveninin azalmasına yol açıyor.
6) Konut Değer Tespiti Sorunları: Kiralık konutların değer tespitinde yapılan hatalar, kira fiyatlarının doğru belirlenmesini engelliyor. Bilirkişilerin, ilan sitelerindeki ortalama fiyatları baz alarak kira değerlerini belirlemesi, piyasa gerçeklerini yansıtmıyor.
Türkiye’de barınma krizinin bu kadar derinleşmesinin ardında yatan temel etkenler, sadece ekonomik değil, aynı zamanda sosyal ve politik dinamiklere de dayanıyor. Uzun vadeli çözümler üretilemediği sürece, bu kriz derinleşerek devam edecek gibi görünüyor.
Ekonomik Belirsizlikler ve Finansal Güvensizlik
Türkiye’deki ekonomik belirsizlikler ve yüksek faiz oranları, barınma krizinin derinleşmesindeki bir diğer önemli faktör olarak öne çıkıyor. Örneğin, 5 yıl vadeli bir kredi için yıllık faiz oranlarının %48’e kadar çıkması, hem yerel halkın hem de yabancı yatırımcıların konut piyasasından uzaklaşmasına neden oluyor. Ekonomik güvenliğin sağlanamaması, konut finansmanını erişilmez hale getiriyor ve krizi daha da derinleştiriyor.
Bu koşullar altında, barınma sorununun çözümü için kapsamlı ve uzun vadeli stratejilerin geliştirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, mevcut durum hem ekonomik hem de toplumsal açıdan ciddi sonuçlar doğurmaya devam edecektir.
