Türkiye genelinde konut fiyatlarında yaşanan değişimler, 2024 yılı Eylül ayı verileriyle daha belirgin bir hal aldı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Konut Fiyat Endeksi (KFE) verilerine göre, nominal olarak yüzde 27,4’lük bir artış görülse de reel anlamda yüzde 14,7 oranında bir düşüş dikkat çekiyor. Özellikle enflasyon etkisi ve alım gücündeki zayıflama, konut fiyatlarının reel değerinde belirgin kayıplara yol açtı.
Büyükşehirlerdeki Durum: İstanbul, Ankara ve İzmir Öne Çıkıyor
Türkiye’nin en büyük üç metropolü olan İstanbul, Ankara ve İzmir’de konut fiyatları, Eylül 2024’te bir önceki aya göre artış göstermeye devam etti. Verilere göre İstanbul’da yüzde 1,2, Ankara’da yüzde 2,2 ve İzmir’de yüzde 0,8 oranında bir artış yaşandı. Ancak bu artışlar, yıllık bazda reel düşüşü gizleyemiyor. Yıllık karşılaştırmalarda ise İstanbul’da yüzde 23,4, Ankara’da yüzde 30,4 ve İzmir’de yüzde 23,1 oranında artış yaşandığı görülüyor.
Uzmanlar, büyükşehirlerdeki fiyat artışının konut talebindeki süreklilikten kaynaklandığını, ancak reel kayıpların ekonomideki genel dalgalanmalardan ve enflasyonun etkisinden kaynaklandığını vurguluyor. Yatırımcıların, fiyat artışlarının gerçek kazanç yaratıp yaratmadığı konusunda daha temkinli olması gerektiği belirtiliyor.
Reel Düşüşün Nedenleri
Reel anlamda yaşanan yüzde 14,7’lik düşüş, enflasyonist baskının konut piyasasında ne kadar büyük bir etkiye sahip olduğunu ortaya koyuyor. Özellikle yüksek maliyetler, artan inşaat giderleri ve genel ekonomik belirsizlikler, konut sektöründe reel değer kaybına neden olan başlıca faktörler olarak öne çıkıyor.
Uzmanlar, konut alıcılarının nominal artışlara odaklanmak yerine reel fiyat değişimlerini dikkatle incelemeleri gerektiğini vurguluyor. Özellikle büyükşehirlerdeki konut fiyatlarındaki artış, kısa vadede yatırımcılar için cazip görünse de enflasyon baskısı altında reel getirinin sınırlı kalabileceği ifade ediliyor.
Yeni Hesaplama Yöntemi: Fiyat Endeksi Daha Şeffaf
Konut fiyatlarının değerlendirilmesinde kullanılan yöntemlerin değişmesi de dikkat çeken bir diğer nokta. TCMB’nin Temmuz ayında yaptığı düzenleme ile Konut Fiyat Endeksi (KFE) serileri, artık daha kısa zaman aralıklarıyla güncelleniyor. Üç aylık veri seti yerine aylık veri setine geçilmesi ve verilerin daha hızlı yayımlanması, piyasadaki gelişmeleri daha yakından takip etmeyi mümkün kılıyor. Bu adım, konut sektörü oyuncularına daha güncel ve şeffaf bir veri sunarken, karar alma süreçlerini de hızlandırıyor.
Gelecek Beklentileri ve Yatırımcılar İçin Uyarılar
Konut fiyatlarındaki nominal artışlar cazip görünse de reel değer kaybı yatırımcıların uzun vadeli kararlar alırken dikkatli olmalarını gerektiriyor. Uzmanlar, konut yatırımı yapmak isteyenlerin piyasanın genel ekonomik koşullarını ve enflasyon etkilerini göz önünde bulundurarak hareket etmeleri gerektiğini vurguluyor. Yüksek enflasyon ortamında reel getirilerin daha dikkatli hesaplanması gerektiğini söyleyen analistler, yatırımcıların kısa vadeli kazanç beklentilerinden ziyade, daha uzun vadeli stratejiler geliştirmelerinin daha sağlıklı olacağı görüşünde.
Özellikle büyükşehirlerde artan talebin devam etmesi beklenirken, reel kayıpların konut piyasası üzerindeki etkilerinin yakından takip edilmesi önem taşıyor. Ekonomik belirsizliklerin sürdüğü bir dönemde, konut yatırımcılarının piyasa dinamiklerini yakından izleyerek doğru kararlar alması büyük önem arz ediyor.